ইণ্ডেক্স (Index)
ইণ্ডেক্স হৈছে ষ্টক বজাৰৰ এটা সূচক, যি নিৰ্দিষ্টসংখ্যক কোম্পানীৰ **performance (কাৰ্যক্ষমতা)**ৰ প্ৰতিনিধিত্ব কৰে। ইণ্ডেক্সত থকা কোম্পানীসমূহক তাৰ বজাৰৰ আকাৰ (market capitalization), ক্ষেত্ৰ বা অন্যান্য মাপকাঠিৰ ভিত্তিত বাচি লোৱা হয়। ইণ্ডেক্স আমাৰ বাবে বজাৰৰ সামগ্ৰিক অৱস্থা সহজে বুজিবলৈ সহায় কৰে।
উদাহৰণ:
- NIFTY 50: ভাৰতৰ শীৰ্ষ ৫০টা কোম্পানীৰ performance চাবলৈ ব্যৱহৃত সূচক। উদাহৰণ: Reliance, TCS, Infosys।
- Sensex: বোম্বাই ষ্টক এক্সচেঞ্জৰ শীৰ্ষ ৩০টা কোম্পানীৰ performanceৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰা সূচক। উদাহৰণ: HDFC Bank, Bajaj Finance।
ইণ্ডেক্স কেনেকৈ কাম কৰে?
- Benchmark (মানদণ্ড): ইণ্ডেক্স হ’ল এটা মানদণ্ড, যাৰ সহায়ত বিনিয়োগৰ ফলাফল তুলনা কৰা হয়। উদাহৰণ: যদি আপোনাৰ মিউচুৱাল ফাণ্ডৰ লাভ ১০% আৰু NIFTY 50ৰ লাভ ৮% হয়, তেন্তে আপোনাৰ ফাণ্ড সূচকে ভাল কাম কৰিছে।
- Market Trends (বজাৰৰ ধাৰা): ইণ্ডেক্সৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি বজাৰৰ সামগ্ৰিক অৱস্থা জানিব পাৰি। উদাহৰণ: যদি NIFTY 50 বৃদ্ধি পাইছে, তেন্তে সামগ্ৰিক বজাৰ ভাল অৱস্থাত আছে।
ইণ্ডেক্স লগত কৰাৰ সুবিধাসমূহ:
- Diversification (বিভাজন): ইণ্ডেক্সত বহুসংখ্যক কোম্পানী থাকে, যাৰ ফলত লগত বিভাজিত হয়। উদাহৰণ: NIFTY 50ত Banking, IT আৰু FMCG ক্ষেত্ৰৰ কোম্পানী থাকে।
- Low Cost (কম খৰচ): ইণ্ডেক্স ফাণ্ডৰ expense ratio (ব্যয় অনুপাত) সাধাৰণতে কম হয়। উদাহৰণ: UTI Nifty Index Fundৰ expense ratio ০.১%।
- Passive Investment (সৰল নগত): ইণ্ডেক্স ফাণ্ডৰ লগত কৰাৰ বাবে বিশেষ প্ৰচেষ্টাৰ প্ৰয়োজন নহয়, কাৰণ ই সূচকক সৰলভাৱে অনুসৰণ কৰে।
ইণ্ডেক্সৰ উদাহৰণ:
- Nifty 50 Index Fund: NIFTY 50ৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি লগত কৰে।
- Sensex Index Fund: Sensexৰ শীৰ্ষ ৩০ কোম্পানীৰ ওপৰত লগত কৰে।
- Nifty Next 50 Fund: NIFTY 50ৰ পিছৰ শ্ৰেণীৰ শীৰ্ষ ৫০ কোম্পানী।
কিয় ইণ্ডেক্সৰ লগত কৰিব?
ইণ্ডেক্স লগত সুৰক্ষিত আৰু সহজ। বিশেষকৈ নতুন বিনিয়োগকাৰীৰ বাবে ইণ্ডেক্স ফাণ্ড এক উত্তম বিকল্প। উদাহৰণস্বৰূপ, যদি আপুনি বিনিয়োগ কৰিবলৈ নতুন আৰু বিশেষজ্ঞৰ পৰামৰ্শ নোলোৱাকৈ আৰম্ভ কৰিব বিচাৰে, তেন্তে ইণ্ডেক্স ফাণ্ডে আপোনাৰ বাবে সঠিক পথ প্ৰদান কৰিব।